Bayan mı Kadın mı kullanılmalı kelime olarak?

En aşağılarda, neden kadın denmeli, o var ama ben katılmıyorum tümüne . Bu arada yukarıdaki karikatürde, kız erkek ayrımı anlaşılmasın, kiminin cahilliği anlaşılır diyelim. Allah hayırlısını versin rabbim :). Babam yatalak oldu ve iki erkek çocuğu vardı ve ona baktık :), halbuki kimi erkek bakmaz der..

Karikatürde bayan : '' Ne gene mi kız. Lan adam olup da bir y kromozomu veremedin gitti ha.
Adamın annesi de adama sessizce : Sana okumuş avrat almayalım dedim di mi, şimdi biz ona kızıyorduk. '' diyor..

Bu arada bay ve bayan kelimeleri de tam anlatamıyor olabilir. Aşağıda nerelerde kullanıldığı, kelime kökenini verdim bay ve bayan 'ın. Şunu söyleyeyim, gene milleti bölmek için, kutuplaştırmak için kullanılmasın bu ve diğer kimi kavramlar.. Hoş görü ile birlik olmalı türkler, türkiye 'de yaşayanlar.. Ben burada kesin bir sonuca varmadım ama bayan kelimesinin şu an için kullanılmasına daha sıcak bakıyorum ve yeni kelimelerde kullanılabilinir..

Bu arada belli yaşa gelmiş bayana da kadın denebilir. İlla bakir ve bakirelik olarak ta bakmamak lazım belki..

Önce şunu söyleyeyim ne gerici ne ilerici yobazım inşallah :) . Ben birlikten yanayım. Ben hem müslüman alevi, müslüman sünni, müslüman atatürkçü, müslümanım, mümin 'im.. Yaşar Nuri Öztürk, beni şu an iyi anlatıyor. O da son zamanlarda paralı imamlara taktı ki bence yanlışı var. Yani namaz kıldırıyor ve bir zaman harcıyor imam ki para almalı.

Şimdi bu konumuza dönelim. Bir kere toplumun hakk ölçüsündeki örf ve adetlerine saygı duymak gerek. Türk toplumunda bildiğim kadarı ile kız ve kadın kelimeleri kullanılıyor. Bu konuda yanlışım olabilir, uzmanlardan bekleriz düzeltmeler.. Dediğim gibi belli yaşı geçmiş kıza da kadın denebilir belki. Aslında ilkokulda avusturya daki koyun sayısını ezberleteceğimize kelime haznemizi genişletseler daha iyi olurmuş ve ileriki okullarda da..

Benim evleneceğim bayan bakire olmayabilir. Bir hata yapmıştır, af etmek erdemdir, iyidir. Tabi bu arada bunu hata kabul etmeyenler olabiliyor işte sorun burada başlıyor. Müslüman inançlarına saygı lazım. Tamam gerçek müslüman sevmişse ki evlenmenin şartı hoşlanmaktır sonra huyu iyi olmasını araştırmaktır, öğrenmektir. Erkek ve bayan, hata örtmeye önceden kabullenmeli bence.. Hata devam ediyorsa terk edebilir tabi..

Hz.Ömer bu konuda ayıp örme taraftarıdır, bakirelik konusunda. Bu konuda evlenecek bayanın babasını uyarmıştır ama bayan önceden erkeğe söylese iyi olabilir çünkü kimi öküz çıkıp, bayanı reddetebilir..

Evet bir müslüman evleneceği bayanda illa bakirelik aramayabilir ama bunu isteyenede hoşgörülü olmak gerekebilir, bu konuda bilgim tam yok ama istek mantıklı geliyor ve dedim ben aramam illa.. Bakire, bakir olmak, aslında en iyisidir evlenmeden önce. Asıl aranan budur ama olmamasıda dünyanın sonu değildir, hz.muhammed peygamberimizin de dediği gibi ( tam ne dediğini bilmiyorum , siz araştırın, günaha girmeyeyim )..

Yani ne imiş, bakire, bakir kavramları toplumda bir gerçektir. Bizim türk toplumuda bunu kız ve erkek olarak betimlemiş. Evet keşke erkek için de böyle bir tanımlama olsa.. Bayana deniyor erkekeğe de densin :) .. Oğlan bunun için denebilir mi bilmiyorum. Belki kullanılıyordur bu amaçla..

Bu konu forumda biri bayan değil kadın kullanılsın diyince aklıma geldi ve neti araştırdım. Nette de kesin bir sonuç yok arkadaşlar. Herkes ayrıma düşmüş..

Yukarıda bunu belirttim. Türk milleti olarak kesin hatlarla ayrılmayalım. Hiç düşündünüz mü, ''bayan mı denmeli, kadın mı denmeli '' kavramını belki yurtdışı odaklar çıkarmıştır ki pek çok ayrılma sebebi kavram zaten dolaşıp durmakta.

Düşünün ya farklı takımlı diye birbirini öldüren, birbirine saldıran hayvanlar var. Kusura bakmasınlar yaptıkları orman kanunu, hayvanlık, ayılık.

Şimdi kimi feministlere kısaca eleştirimi yapıp bitireyim. Bir gün üniversitede bir konferans vardı, feminist bir akademisyen belki profösördü.. Arkadaşla gittik ki o da feminist bir arkadaşdı.. O bile dayanamadı, daha sonra terk ettik salonu.

Feminist akademisyen, şu siyah beyaz ünlü korku, gerilim filminde, duş alan bayana bıçakla saldıran sapık otel sahibi olayını eleştiriyordu. Neden kurban, av, bayan seçilmiş diyordu. Neredeyse, bıçakla saldıran erkeğin bayan olmasını direkt söyleyecekti..

Bence kuran dışında kavramlar tek başına tapılırsa, sapıklığa düşme genelde olabiliyor..

Bayan, kadın çok takmayın. Zaten nete baktım doğruyu öğrenmek için , sanal alemde ikiye ayrılmış kadın erkek hepsi farklı düşünebiliyor..



Bay ve bayan kelime kökeni : ''
Tarihçe (En eski kaynak)
bay "zengin kişi, soylu" [ Orhun Yazıtları (732) ]
bay "aynı anlamda" [ Meninski, Thesaurus (1680) ]
bay "aynı anlamda" [ Ahmet Vefik Paşa, Lugat-ı Osmani (1876) ]
bay "hitap deyimi, bey" [ Türk Dilini Tedkik Cemiyeti, Tarama Dergisi (1934) ]
bayan "hitap deyimi, hanım" [ Türk Dilini Tedkik Cemiyeti, Tarama Dergisi (1934) ] '''

bey yerine bay kelimesi türk dil devrimi zamanında bey yerine kullanılmış ve bayan kelimesi türetilmiş...


Neden bayan değil de kadın denmeli kimi yerde, bunu savunanların tezi : '''''''''

İşte cevabı...

1- İki cinsiyet vardır: Kadın ve erkek.
2- Bayan yalnızca bir hitap şeklidir, cinsiyet yerine kullanılmaz.
3- Yolda bir kadınla konuşmanız gerektiğinde elbette "kadın/karı/kız/hatun bakar mısınız?" demeyeceksiniz. "Erkek/adam/herif bakar mısınız?" diyor musunuz? Hayır. Demek ki konu hitap yerine geçen "bayan" değil; cinsiyet yerine kullanılan "bayan".
4- Yalnızca hitapla kısıtlı durumlarda "Hanımefendi ya da bayan" diyebilirsiniz ki bir kadın olarak şahsi önerim "Hanımefendi" diye hitap edilmesidir.
5- Erkeğe "erkek" denildiği durumlarda kadına da "kadın" denilir. "Bayanlar kırılgandır ama erkekler dayanıklıdır", "Erkekler tuvaleti sağda, bayanlar solda" denilemez. Bilgi formlarında cinsiyerinizi belirtmeniz gereken yerde genelde iki hane vardır. Bunlardan biri bayan diğeri erkek şeklinde görünüyorsa o formu doldurmayın.
6- Bayanlar reyonu, bayan milletvekilleri, bayanlar futbol takımı, bayanlar tuvaleti gibi birliktelikler yanlış. Lütfen onları ayırın.
7- Kız diye bir cinsiyet de yoktur. Kadın/erkek; tıp dilinde dişi/erkek olarak geçer. Bunların küçük boylarına kız/oğlan denir.
8- Ayıp olan kadın demek değil, kadın kelimesinin çağrışımlarını ayıp bulup bir cinsiyeti nazikleştirmeye ya da bayanlaştırmaya çalışmaktır. Bayan kadın olmanın ayıp sanıldığı ve sayıldığı tutucu anlayışın kelimesidir.
9- "Büyütecek ne var" demeyin. Üniversitedeyken hocam Tuna Erdem, bayan sözcüğünü kullananların kağıdını okumaz, doğrudan F verirdi. O yüzden ben büyüttüm.Siz de büyütün ki azalarak bitsin.
10- Yine karıştırırsanız şuradan aklınıza gelsin: Günün adı "8 Mart Dünya Bayanlar Günü" değil "8 Mart Dünya Kadınlar Günü"
Kutlu olsun! '''''''''''

İnşallah doğrusu ne ise onu kullanırız.. Ben ne kullansanızda hoş görü içinde bakacağım inşallah :)

Güzel bir yazı olmuş.


Sent from my iPhone using Tapatalk

Centlmen !

feminist açıdan bazen "bayan" kelimesini kullananların aşırı bir biçimde eleştirildiğini düşünüyorum. "kadın" ve "bayan" kelimesi üzerine yazdığınız maddeler hoş. fakat "bayan" kelimesinin "bay" kelimesinden türetilmiş olma durumuna neden bu kadar öfkeyle yaklaşılıyor anlamış değilim. ingilizcede de "man - woman", "male-female" olayı var. onlar da "bu kelimeleri kullanmayalım" diyorlar mı ? yerine göre "lady" diyolar yerine göre "woman", yerine göre "female" :)

üniversite dönemlerimde, gönüllüsü olduğum toplum gönüllüleri vakfındaki insanlarca fazlasıyla üzerinde durulan mevzu...
projeler falan var idi. şöyle de bir web sitesi var; www.bayandegilkadin.com

Eğer karşımdaki kişi adımı biliyorsa ismim +hanım= Fatma Hanım, bilmiyorsa hanımefendi diye seslenilmesi benim için en güzelidir. Bayan ve kadın kullanımları üzerinden gidecek olsam, her iki kullanım da benim için olabilir derim. Bayan kelimesine alerjim yok yani.

kadın ve bayan seçenekleri arasında kadın kelimesine itilmek bence bir seçim ya da hassasiyet değil; erkeğe uygulanan bir ambargo, bir kısıtlamadır..feminizm adına küçük, çapsız zaferimsiler bunlar..

Green' Alıntı:

feminist açıdan bazen "bayan" kelimesini kullananların aşırı bir biçimde eleştirildiğini düşünüyorum. "kadın" ve "bayan" kelimesi üzerine yazdığınız maddeler hoş. fakat "bayan" kelimesinin "bay" kelimesinden türetilmiş olma durumuna neden bu kadar öfkeyle yaklaşılıyor anlamış değilim. ingilizcede de "man - woman", "male-female" olayı var. onlar da "bu kelimeleri kullanmayalım" diyorlar mı ? yerine göre "lady" diyolar yerine göre "woman", yerine göre "female" :)

Genişletmek için tıkla ...

Woman yerine womyn kullananlar var.

Bay ve bayan kelimeleri bana oldum olası hep itici gelmiştir ve kesinlikle kullanmışlığım yoktur. karşımdaki kişiye yöreye ve ortama göre hitab etmeyi tercih ederim. Örneğin otobüste dolmuşta yer verirken :

- Buyrun bayan böyle oturun (çok itici)

- Hanımefendi buyrun böyle oturun. (Daha nazik)

İşimiz gereği kültürel yönden çok farklı karakterle iletişim halinde olduğumuz için yerine göre bacım, ana, amca, dayı, teyze, delikanlı gibi hitap biçimlerini çok sık kullanıyorum.

Doğan Cüceloğlu'nun İnsan insana adlı kitabında da yöresel hitapdan bahsedilmişti. Okuyan arkadaşlarımız vardır hatırlarlar. Şöyle bir diyalog:


- nerelisiniz beyefendi?
* Gonyalıyım gardaş. (nazik ama gülünç)

-nerelisin dayı?
* Gonyalıyım gardaş. (Daha samimi ve iletişime açık)

Kadınlar ne denmesini istiyorsa onu diyelim . Hiç taştışmaya gerek Yok :). Avustralya'daki koyunlara selam .

Kadın ,bayan'a göre kaba bir kelime

Bende kadin kelimesini kullaniyorum

kadın daha hoş gibi

Çok itici. Bayan nedir yahu? Kadın kelimesini kaba bulanların kibarlaşma çabaları gibi sanki. Cinsiyet kastediyorsanız, ya kadın ya erkek kullanırsınız. Hitap ederken de hanım/ hanımefendi dersiniz :cool:

Yabancı dilden çevirinin hediyeleridir bay ve bayan kelimeleri. Beyefendi ve hanımefendi kelimelerinin hitap ederken kullanılmasını daha uygun buluyorum.

VTR-L29 cihazımdan Tapatalk kullanılarak gönderildi

Bunlar basit kaprisler değil. Düşünce tarzının dili oluştuması gibi, dil de zamanla düşünceyi etkiliyor. Kadınların ötekileştirilmesinden, bastırılmasından, sindirilmesinden ve ataerkil düşünceden rahatsız olan her insan bu konu üzerinde düşünmeli. Bayan kelimesi hitap olarak kullanılacaksa bir derece ama diğer türlü kullanımı cinsiyet eşitsizliğine hizmet ediyor malesef.

Kelime anlamı olarak kadın bir cinsiyet, kız da bunun küçüğüdür yukarıda da bahsedilmiş. Bizim toplumumuzda ise ayrım malesef bu şekilde değil bekaret referans alınarak yapılıyor. Bakire ise kız, değil ise kadın. Kadın kelimesi cinsel açıdan aktif olmuş dişiyi niteliyor üstü kapalı olarak. Cinselliği de ayıp gördükleri için, cinsellik kadın için erkekte olduğu gibi bir haz kaynağı olamayacağı, ancak evlendiğinde kocasına karşı bir görev olabileceği için cinselliğe atıfta bulunan kadın kelimesini kullanmaktan kaçınıyorlar. Oysa cinsel kimliğimizden bağımsız olarak biz kadınız. Dişiyiz ve insan türünde dişiliği ifade eden kelime kadındır, bayan değil. Bu yüzden bize bayan değil kadın denmesini talep ediyoruz. Erkeklerde cinsellik öncesi sonrası için ayrı sıfatlar bulunmadığı gibi kadında da bulunmamalı.

Bu iki kelime arasında bir uçurum var toplum zihninde. Anadolu’da bekar genç bir kadının ebeveynlerine “kızınız ne kadar da büyümüş, genç kız olmuş” yerine genç bir “kadın” olmuş dediğinizde bu farklı çok net görür hatta belki sıkıntılı bir şekilde deneyimlersiniz. Bir de kendine kadın dendiğinde bunu hakaret olarak algılayan genç kadınlar var. Bizzat eski işyerimde şahit oldum. Bir iş arkadaşımızın “ofisin güzel kadınları” iltifatına “yalnız ben kadın değilim, kızım” şeklinde cevap vermişliği vardır. Kendince kendini akladı, bakireyim mesajı verdi çünkü bir kadın evli değilse mutlaka bakire olmalıdır. Bu algının değişmesi kadını toplumda hak ettiği noktaya bir adım daha yaklaştıracaktır, o yüzden kadınlar bu taleplerinde ısrarcı.

Bu yazıda daldan dala konacağım. Okursanız sevinirim.

En eski kaynak olarak Hatun kelimesi Kraliçe anlamında Orhun Yazıtlarında görülmekteymiş.
χatun/katun "kraliçe" [ Orhun Yazıtları (735) ]

Yine başka bir kaynak olarak Dede Korkut Kitabı'nda kadun/kadın "soylu sınıfa mensup kadın" anlamında kullanılmış : "Ak südün emdügüm kadınum anam."

Kelime köken olarak Soğdca χwatēn "kraliçe" sözcüğünden alıntı imiş.

Dişi kelimesi ise tışı/tişi "aynı anlamda" ilk kez Uygurca Maniheist metinlerde kullanılmış.

Bunlar işin Etimoloji'si.

Kadın mı, bayan mı? Bayan deyince hafızamda canlanan iki çocukluk şakasından ibaret oldu, komik değiller tabi ki. Birincisi: "Bayanlar, merdivenden kayanlar." İkincisi "Erkek, bayan, bayılan."

Ama kadın deyince...
...
Kalem elden düşüyor.

İş bu metni yazmaya çalışırken :) aklıma üniversitede okuduğum Siyah İnciler adlı kitaptan - Mehmed Rauf'un eseridir- altını çizdiğim bir kısım geldi aklıma. Google'a sordum buldu. O pasajı sizlerle paylaşmak isterim:

Kadın İhtiyacı
‘’Bir ihtiyaç, derin, dayanılmaz, zalim bir ihtiyaç, ele geçmesi hayal olan bir kadın ihtiyacı ruhumu yakıyor; bir kadın, kalbimin bütün yaralarını saracak nazik ellerle, avutulmaz yaşlarını unutturacak sıcak bakışlarla, ruhumun bu hüzün boşluğunu dolduracak ince bir kalple bir kadın; bir kadın ki bütün harap olmuş gençliğime samimi gözyaşlarıyla ağlasın, dizinde hayatımın bütün elemlerini ağlayabileyim; bir kadın ki bu yalancı sözlerin, ağlayan emellerin, âh eden ümitlerin yaslarını şefkat ve bağlılığı ile avutsun. Bu vefasız, bu kalpsiz kadınlardan, hatta aşklarıyla, hatta vefalarıyla bile zehirli yaralar açan, gençliğimin bütün hararet ve sevgisini söndüren bu kadınlardan gelen acılarımı göğsünün üstünde ağlaya ağlaya unutayım... Böyle bir kadın ihtiyacı ile bütün gençliğim işte mahvoluyor: Ölüyorum. Bir kadın ki bir kardeş olsun, bir eş olsun; yok yok bir anne olsun, bir anne ki her şeyiyle bir kadın, fakat kalbiyle, vefasıyla bir anne...’’

Konuyla hiç alakası yok ama geçenlerde beni çok duygulandıran şu metin de şurada dursun. Metin, İbnül Emin Mahmut Kemal İnal'ı anlatıyor:

"Hiçbir kadın eli, onun güzel alnına, hiç olmazsa, ateşi var mıdır diye bile değmemiştir. Hiçbir kadın, onun saçlarını okşamamıştır. Öylesine yapayalnız, gölgesiz yaşamıştır."

Neyse daldan dala konmaya devam edeyim.
Mecburen böyle yazacağım.
Aklımda uçuşan sözlerden hangisini tutarsam yazıyorum çünkü şuan.

İlk yakaladığım söz Yahya Kemal'den. Şiir, Erenköyü'nde Bahar.

Sarsıcı bir söz, "Şiiri hatırlatan kadın!"

Çok kerre hayâlimizde cânan
Bir şi'ri hatırlatan kadındı.

Sırada Bedri Rahmi Eyüboğlu var. Diyor ki:

Daha nem olacaktın bir tanem
Gülen ayvam, ağlayan narımsın
Kadınım, kısrağım, karımsın.

Eh tabi, kadın başka karı başka ama Nazım Hikmet'in şu tasviri bana Itır Esen'in gençliğini hatırlatıyor:

Karım benim!
İyi yürekli
altın renkli,
gözleri baldan tatlı arım benim

Yazacağım bu söz ise Cahit Sıtkı Bey'in pek bilinmeyen bir şiirinden. Evlenmeden evvel karısına yazmış.

Aşk ile yaptım bu işi
Elimle seçtiğim dilber
Yârin olmuşu ermişi
Şefkatte anneye değer

Yukarıda "şiiri hatırlatan kadın" diye bir ifade olmuştu. Şiiri hatırlatan kadın olur da infiali şiire benzeyen kadın olmaz mı? Evet bazı kadınlar ağlayınca çok çok çok güzel oluyorlar. Zuhal Olcay öyle, kıymetli eşim öyle. Şiirlerini çok sevdiğim Rıza Tevfik Bölükbaşı, nam-ı diğer Feylesof Rıza bakın ne diyor:

Ben seni ağlattım, hem çok ağlattım
Çünkü infiâlin şi're bedeldi
Bir kadın ağlatmak zevkini tattım
Bende bu bir çılgın, hain emeldi

Güzel gözlerine yaşlar sinerken,
Sonra damla damla taşıp inerken
Göğsünde şahkalar çoşup dinerken
Titrek dudakların cidden güzeldi.

Kadın hep bir yâr imgesiyle geldi yazı boyunca aklıma. Aklıma geldi diyorum ama bunlar düpedüz Necip Fazıl'ın "Sayıklama'sı".

Ne olurdu, bir kadın, elleri avucumda,
Bahsetse yaşamanın tadından başucumda.

ve tabi ki Attila İlhan.

ne kadınlar sevdim zaten yoktular
yağmur giyerlerdi sonbaharla bir
azıcık okşasam sanki çocuktular
bıraksam korkudan gözleri sislenir
ne kadınlar sevdim zaten yoktular
böyle bir sevmek görülmemiştir

Son sözü Hazret-i Pir Mevlânâ Muhammed Celâleddin-i Rûmî söylesin.

Pertev-i Hakkest an mâşûk nî
Halikest an gûyâ mahlûk nî

”Kadın Hakk nurudur. Sevgili değil. Sanki yaratıcıdır, yaratılmış değil”.